Filmik

Zjawisko inflacji i deflacji

INFLACJA

jest utrzymującym się przez dłuższy czas procesem wzrostu cen w gospodarce narodowej, połączonym z dużą utratą wartości pieniądza. Występuje wówczas duży wzrost podaży pieniądza i szybkości obiegu pieniądza oraz ucieczki od danej waluty do innych wartości pieniężnych i rzeczowych.

Poziom cen może również maleć. Mamy wówczas do czynienia z sytuacją odwrotną do inflacji, a określamy ją mianem deflacji.

Deflacja jest to utrzymujący się spadek poziomu cen. Występuje ona najczęściej w okresach pogarszania się koniunktury w gospodarce i wcale nie jest zjawiskiem pożądanym.

Zarówno inflacja ze wzrostem cen, jak i deflacja z ich spadkiem, nie są zjawiskami które stanowiłyby cel gospodarki, jest nim bowiem osiągnięcie stabilności cen.

RODZAJE INFLACJI

Istnieje wiele rodzajów inflacji, do najważniejszych jednak należą:

• inflacja z punktu widzenia przyczyn
• popytowa - jest ona wynikiem nadmiernej ilości pieniądza w obiegu. Nazywa się ją także inflacją pieniężną. Występuje wówczas, gdy globalny popyt wzrasta szybciej niż wielkość produkcji.
• kosztowa - związana jest ze wzrostem kosztów produkcji. Pojawia się wtedy gdy są ograniczenia w podaży jednego lub kilku zasobów oraz występuje wzrost cen na te zasoby np. odcięcie dostaw ropy naftowej z importu z powodu wojen, czy ograniczenie dostaw surowców rolnych z powodu nieurodzaju powodują, że fizycznie jest mniejsza ilość zasobów do produkcji oraz wzrastają ich ceny. Następną przyczyną mogą być podwyżki płac niepokryte wzrostem wydajności pracy, ponieważ na wzrost kosztów robocizny na jednostkę wyrobu powodują w konsekwencji wzrost cen
• strukturalna - pojawiająca się wówczas, gdy producenci nie mogą sprawnie zmienić struktury produkcji w związku ze zmianami struktury gospodarki w kraju, a braku określonych towarów na rynku nie można szybko pokryć niezbędnym importem. Zmiana struktury gospodarczej pociąga za sobą koszty finansowe, przykładowo zakup nowych technologii czy zatrudnienia wysoko wykwalifikowanej kadry. Koszty te znajdują swoje odbicie w podniesieniu cen przynajmniej w pewnym okresie czasu.
• ze względu na natężenie
• inflacja pełzająca (do kilku procent w skali rocznej), nie powodująca zakłóceń w przebiegu procesów gospodarczych, poddającą się kontroli
• inflacja kroczącą (do kilkunastu procent rocznie), gdy oczekiwania inflacyjne wywołują określone zachowania podmiotów gospodarczych wzmagające ten proces, przy czym zaczyna się ona wymykać kontroli
• inflacja galopująca (powyżej 20%), powodującą narastające zakłócenia w przebiegu procesów gospodarczych, osłabienie systemów motywacyjnych, a w rezultacie zahamowanie wzrostu gospodarczego
• hiperinflacja, gdy natężenie procesów inflacyjnych uniemożliwia racjonalne gospodarowanie z powodu niemożności prowadzenia rachunku ekonomicznego, planowania działań gospodarczych, nieskuteczności systemów motywacyjnych, co prowadzi do anarchizacji życia społecznego

Przyczyny inflacji są różne. Mogą one tkwić w polityce pieniężnej, kredytowej, budżetowej i inwestycyjnej w dysproporcjach gospodarczych, w spadku wartości waluty krajowej w stosunku do walut zagranicznych, we wzroście cen surowców czy paliwa i energii na rynku światowym. Do najważniejszych możemy zaliczyć:

• niezrównoważony budżet państwa (wydatki z budżetu przewyższają wpływy)
• przeinwestowanie gospodarki (nadmierne rozwinięcie procesu inwestycyjnego finansowanego przez państwo)
• ingerencję państwa w politykę emisyjną banku centralnego, co prowadzi w rezultacie do nadmiernej ilości pieniądza.
• wadliwą strukturę gospodarki
• wzrost cen podstawowych surowców energetycznych (powoduje to wzrost kosztów produkcji i wzrostu cen)
• import inflacji (wraz ze wzrostem cen artykułów importowanych przez dany kraj następuje wzrost kosztów produkcji , a co za tym idzie wzrost cen)
• długookresowe dodatnie saldo bilansu handlowego (nadwyżka eksportu nad importem)
• recesją gospodarczą (obniżenie wydajności pracy, a tym samym wzrost kosztów produkcji)
• monopolizację gospodarki (monopoliści wzrost kosztów produkcji mogą przenosić na cenę)

Skutki inflacji ponosi zarówno społeczeństwo, jak i gospodarka narodowa. Negatywne skutki inflacji, zwłaszcza przy inflacji nieprzewidzianej ponoszą;

• ludzie oszczędzający - kiedy trzymają pieniądze w kieszeni lub na rachunku oszczędnościowym płatnym na żądanie,
• banki, które udzielają pożyczek na długie okresy i w momencie wypłaty udzielonych pożyczek pieniądze przy inflacji mają dal banków mniejszą siłę nabywczą,
• ludzie pracujący, którzy w związku z inflacją otrzymują podwyżkę płac popadają w wyższy podatek ,czyli w wyższą kategorię stawek podatkowych,
• emeryci, gdyż indeksacja emerytur, tak jak wzrost płac pracowników nie nadąża za wzrostem cen.

Żródła:

http://liceum.kujon.net/

https://www.youtube.com

Co to jest obrót bezgotówkowy?

Obrót bezgotówkowy

Polega na regulowaniu rozrachunków między podmiotami za pośrednictwem i pod kontrolą banku. Może być w formie:

a) polecenia przelewu – wystawia dłużnik, najczęściej w 4 egzemplarzach (A,B,C,D). Jest to polecenie przekazania środków pieniężnych z rachunku dłużnika na rachunku wierzyciela.

b) czeku rozrachunkowego (bezgotówkowego) - stanowi dyspozycję wystawcy czeku dokonania przelewu określonej sumy pieniężnej (kwoty, na którą czek został wystawiony| z rach zleceniodawcy na rachunek odbiorcy. Czek ten może być - na wniosek wystawcy – potwierdzony przez bank, co jest równoznaczne z rezerwacją odpowiedniej kwoty na jego pokrycie. Bank może też gwarantować pokrycie czeku bez względu na stan środków posiadacza rachunku.

c) akredytywy – jest to wyodrębnienie środków na rach. Dłużnika na ściśle określony cel, stosowana raczej pomiędzy kontrahentami mało znanymi, w trudnej sytuacji finansowej;

d) weksla – jest to zobowiązanie wystawcy lub wskazanej przez niego osoby do zapłacenia określonej kwoty w określonym czasie i miejscu;

e) okresowych rozliczeń saldami – mogą występować, gdy kontrahenci są dla siebie wzajemnie dostawcą i odbiorcą. Polega ono na kompensowaniu poszczególnych należności i zobowiązań występujących w pewnym okresie i ustalaniu salda podlegającego rozliczeniu.

f) rozliczeń planowych – stosuje się je przy stałych i częstych dostawach lub świadczeniach. W rozliczeniach tych dłużnik na planowane dostawy dokonuje w ciągu okresu zaliczkowych przelewów środków. Ostateczna regulacja rachunków następuje okresowo, przez porównanie sum zaliczkowych, przelewów z wartością wykonanych dostaw w okresie objętym rozliczeniem.

g) karty kredytowej – jest ona emitowana przez bank, zawiera elementy identyfikujące ten bank i właściciela, limity wypłat i inne dane kontrolne. Jest ona używana do transakcji pieniężnych zamiast czeku lub gotówki.

Warunek przy rozliczeniach bezgotówkowych: przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) musi posiadać rachunek bankowy.

Źródła:
http://sciaga.pl
http://www.finanse.egospodarka.pl/85596,Bankowosc-online-i-obrot-bezgotowkowy-II-kw-2012,1,48,1.html

Polityka pieniężna

Polityka pieniężna

Polityka monetarna, część ekonomicznej polityki państwa obejmująca decyzje dotyczące kształtowania podaży pieniądza, w celu dostosowania jej do potrzeb gospodarki.

Instrumentami polityki pieniężnej są:

*  stopa procentowa kredytu refinansowego, tj. kredytu zaciąganego przez banki komercyjne w banku centralnym.

*  stopa rezerw obowiązkowych, wyrażająca minimalną relację wartości rezerw gotówkowych banków komercyjnych do wartości depozytów.

* stopa rezerw specjalnych, określająca procentowo część depozytów, którą banki komercyjne obowiązkowo muszą przekazać do banku centralnego jako rezerwę specjalną.

* operacje otwartego rynku.

Można wyróżnić dwa rodzaje polityki pieniężnej:

- Ekspansywna - jej celem jest zwiększenie podaży pieniądza. Realizowana jest przez obniżenie stóp procentowych: lombardowej i redyskontowej, zakup papierów wartościowych na otwartym rynku, obniżenie wskaźnika rezerw obowiązkowych. Prowadzi to do potanienia kredytu i zwiększenia akcji kredytowych przez banki komercyjne i wzrostu podaży pieniądza. Kiedy łatwiej jest zaciągnąć kredyt na potrzeby produkcyjne lub konsumpcyjne, ludzie wydają więcej pieniędzy i popyt wzrasta, co może prowadzić do wzrostu produkcji i spadku bezrobocia. Ekspansywnej polityce monetarnej towarzyszyć może jednak wzrost cen.

- Restrykcyjna - realizowana jest poprzez podwyżkę stóp procentowych, podwyższenie wskaźnika rezerw obowiązkowych, sprzedaż lub emisję papierów wartościowych. Prowadzi to do obniżenia podaży pieniądza, spadku popytu oraz wzrostu bezrobocia, a także zahamowania inflacji.

Cele polityki monetarnej banku centralnego:

* Cel finalny (główny i nadrzędny) – jest to odpowiednio zdefiniowany cel ogólnogospodarczy wynikający z realizacji polityki gospodarczej danego kraju.

* Cel pośredni – wyznaczenie określonej kategorii ekonomicznej, która pozostaje w stabilnej relacji z celem finalnym.

* Cele operacyjne, które zależą od celu finalnego i powinny wpływać na cel pośredni:

           1. Kontrola stóp procentowych

           2. Kontrola przyrostu podaży pieniądza

           3. Stabilizowanie poziomu kursu walutowego

           4. Kształtowanie masy pieniądza rezerwowego

           5. Kształtowanie poziomu stóp procentowych

Źródła:
https://pl.wikipedia.org
https://mfiles.pl
http://portalwiedzy.onet.pl/
https://www.youtube.com/watch?v=og2bDOTYnE0

Funkcje pieniądza

Możemy wymienić 6 funkcji pieniądza:

1. ŚRODEK WYMIANY

Najstarszą funkcją pieniądza jest wymiana – pośrednictwo w transakcjach, w których dochodzi do

równoczesnego wzajemnego przekazania towaru i pieniądza pomiędzy uczestnikami wymiany.Dzięki sprzedaży towarów lub usług otrzymujemy pieniądze, które następnie możemy wymienić na inne potrzebne nam dobra.

2. MIERNIK WARTOŚCI TOWARÓW

Pieniądz jest również miernikiem wartości – w jednostkach pieniężnych podawane są ceny, dzięki którym

można porównywać różne towary. Dzięki wprowadzeniu pieniądza stało się możliwe dokładne określanie wartości towarów i usług, co przyczyniło się do szybkiego rozwoju handlu.

3. ŚRODEK PŁATNICZY

Pieniądz jest również wykorzystywany jako środek płatniczy – to znaczy do dokonywania płatności

transferowych lub transakcji, w których przepływ dóbr nie jest równoczesny z zapłatą. Typowym przykładem płatności transferowych są wypłaty emerytur i rent z budżetu państwa bądź też płatności zasiłków dla bezrobotnych.

Transakcje wymienne, w których przepływ dóbr nie jest równoczesny z przepływem pieniądza, to na przykład dostawy energii elektrycznej, gazu, usługi telefoniczne, jak również praca na etacie.

4. ŚRODEK GROMADZENIA OSZCZĘDNOŚCI

Pieniądz spełnia jeszcze jedną bardzo ważną rolę – jest środkiem tezauryzacji, czyli gromadzenia oszczędności.

Pieniądz można wykorzystywać nie tylko przy realizowaniu bieżących transakcji (konsumpcji), ale również do dokonywania transakcji w przyszłości – w takim przypadku powstaje zjawisko oszczędzania, czyli odkładania pieniądza.

5. ŚRODEK WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ

Pieniądz jest w stanie też byś środkiem rozliczeń pomiędzy narodami. Tę funkcję spełniają waluty krajów wysokorozwiniętych, posiadających tzw. silną walutę. Przykładem takiej waluty może być dobrze znany dolar amerykański lub frank szwajcarski.

6. DOSKONALENIE SWOICH FUNKCJI

Z czasem ludzie zrozumieli, że każda funkcja pieniądza musi być udoskonalana. Oprócz swoich zadań trzeba pamiętać, że wartość jednostkowa towaru musi być nieduża. Oznacza to, że pieniądze muszą być łatwe do przechowywania i gromadzenia.

                                      

Źródła:
http://sciaga.pl
http://bs.limanowa.pl/
https://www.youtube.com/watch?v=EttpdGdp0eU

Co to jest pieniądz? Jaka jest jego historia?

Na początek podajmy ogólną definicję pieniądza.

Pieniądz - powszechnie stosowany i akceptowany ekwiwalent towarów i usług, trwale wyrażający ich wartość oraz bezpośrednio na nie wymienialny.

Pieniądze w dużej mierze kształtują historię, ułatwiają życie codzienne. Osiadły tryb życia spowodował rosnące zapotrzebowanie na towary i usługi. Ludzie oddawali swoim przywódcom skóry i zbędne pożywienie. Za pożądane artykuły należało zapłacić. Wymiana towarowa odbywała się między plemionami koczowniczymi, a ludnością prowadzącą osiadły tryb życia. Początkowo wymieniano towar za towar. Wymieniano zazwyczaj artykuły pierwszej potrzeby: bydło za zboże, skóry za narzędzia lub broń za żywność. Nasi przodkowie szybko doszli do wniosku, że towarów, które można sprzedać jesienią może zabraknąć wiosną. W związku z tym zaczęto pewne towary traktować jako odpowiedniki dzisiejszego pieniądza nazywanym ,,płacidłem”. Płacidła charakterystyczne były dla okresu handlu wymiennego, traktowane były jako pieniądz pierwotny. Naukowcy wymieniają 150 rodzajów płacideł.

Kruszce i kamienie szlachetne stały się pierwowzorem pieniądza, praktycznie nie ulegały one zniszczeniom. Nasi przodkowie doszli do wniosku, że idealną rolę środka płatniczego może odgrywać złoto i srebro. Wprowadzenie pieniądza kruszcowego wiązało się z trudnościami. Za każdym razem należało zważyć odpowiednią ilość złota lub srebra, jako należność za towar.

Najczęstszą przyczyną powstawania pieniądza papierowego było gromadzenie  przez władców oszczędności. Działo się to głównie ze względu na wygodę i bezpieczeństwo kupców. Najstarszym znanym pieniądzem papierowym jest chiński banknot powstały w 119 roku przed naszą erą. Także Mongołowie posługiwali się papierowymi pieniędzmi, które produkowali z kory drzew morwowych. Pieniądze znakowali pieczęcią Wielkiego Chana oraz pieczęciami i podpisami urzędników.

Najstarsze europejskie banknoty ukazały się w 1665 roku w Szwecji jako kwity depozytowe pod  zastaw srebra.

W Polsce pojawiły się jedne z najstarszych w Europie pieniędzy papierowych – bilety skarbowe, które wprowadzono w związku z potrzebami Powstania Kościuszkowskiego w 1794 roku. Powstały wówczas kantory, w których można było swobodnie wymieniać bilety na monety i wysokie nominały na niskie. Wyemitowano wówczas 7,7 mln złotych w biletach.

Kolejnymi polskimi banknotami były wprowadzone w okresie Księstwa Warszawskiego talary. Następnie w 1828 roku powstały w Warszawie, z inicjatywy ówczesnego ministra skarbu Królestwa Polskiego Ksawerego Druckiego-Lubeckiego, Bank Polski wyemitował złote polskie.Emitowane banknoty miały napisy w języku polskim i rosyjskim.Kolejnym polskim banknotem była marka polska, emitowana przez Polską Krajową Kasę Pożyczkową powstałą w 1917 roku. W czasie II wojny światowej w Generalnym Gubernatorstwie Niemcy utworzyli Bank Emisyjny, na czele którego stanął Feliks Młynarski. Bank ten emitował złote, zwane "krakowskimi" lub "młynarkami". W 1944 roku komunistyczne władze wprowadziły na terenach wyzwolonych banknoty Narodowego Banku Polskiego.  W 1950 roku po wymianie pieniędzy wprowadzono do obiegu banknoty z wizerunkami "ludzi pracy".   W wyniku denominacji w 1995 roku do obiegu weszły banknoty z serii "królewskiej", które obowiązują do dziś.

Podsumowując ogólna historia pieniądza w ,,pigułce":

- Pieniądz pierwotny-  wymiany na zasadzie przedmiot za przedmiot (barter).

- Pieniądz kruszcowy – monety-  kuleczki metalu z nabijanymi podobiznami np: władców.

- Pieniądz papierowy- kwity depozytowe, które dowodziły ilości posiadanego złota czy też srebra przez osobę posiadającą kwit.

- Pieniądz bezgotówkowy- rozliczenia w postaci uwierzytelnionych tabliczek służących do dokonywania operacji finansowych.

- Pieniądz elektroniczny- zapis w pamięci komputera rachunków bankowych, a wpłaty, wypłaty, rozliczenia są realizowane za pomocą kart magnetycznych.

Żródła: https://pl.wikipedia.org
http://gazetka_matematyczna.republika.pl/PIENIADZE/Historia_pieniadza.htm
http://media2.pl/technologie/97427-Od-placenia-kura-za-ges-do-platnosci-mobilnych-historia-pieniadza-infografika.html