INFLACJA
jest utrzymującym się przez dłuższy czas procesem wzrostu cen w gospodarce narodowej, połączonym z dużą utratą wartości pieniądza. Występuje wówczas duży wzrost podaży pieniądza i szybkości obiegu pieniądza oraz ucieczki od danej waluty do innych wartości pieniężnych i rzeczowych.
Poziom cen może również maleć. Mamy wówczas do czynienia z sytuacją odwrotną do inflacji, a określamy ją mianem deflacji.
Deflacja jest to utrzymujący się spadek poziomu cen. Występuje ona najczęściej w okresach pogarszania się koniunktury w gospodarce i wcale nie jest zjawiskiem pożądanym.
Zarówno inflacja ze wzrostem cen, jak i deflacja z ich spadkiem, nie są zjawiskami które stanowiłyby cel gospodarki, jest nim bowiem osiągnięcie stabilności cen.
RODZAJE INFLACJI
Istnieje wiele rodzajów inflacji, do najważniejszych jednak należą:
- inflacja z punktu widzenia przyczyn
- popytowa - jest ona wynikiem nadmiernej ilości pieniądza w obiegu. Nazywa się ją także inflacją pieniężną. Występuje wówczas, gdy globalny popyt wzrasta szybciej niż wielkość produkcji.
- kosztowa - związana jest ze wzrostem kosztów produkcji. Pojawia się wtedy gdy są ograniczenia w podaży jednego lub kilku zasobów oraz występuje wzrost cen na te zasoby np. odcięcie dostaw ropy naftowej z importu z powodu wojen, czy ograniczenie dostaw surowców rolnych z powodu nieurodzaju powodują, że fizycznie jest mniejsza ilość zasobów do produkcji oraz wzrastają ich ceny. Następną przyczyną mogą być podwyżki płac niepokryte wzrostem wydajności pracy, ponieważ na wzrost kosztów robocizny na jednostkę wyrobu powodują w konsekwencji wzrost cen
- strukturalna - pojawiająca się wówczas, gdy producenci nie mogą sprawnie zmienić struktury produkcji w związku ze zmianami struktury gospodarki w kraju, a braku określonych towarów na rynku nie można szybko pokryć niezbędnym importem. Zmiana struktury gospodarczej pociąga za sobą koszty finansowe, przykładowo zakup nowych technologii czy zatrudnienia wysoko wykwalifikowanej kadry. Koszty te znajdują swoje odbicie w podniesieniu cen przynajmniej w pewnym okresie czasu.
- ze względu na natężenie
- inflacja pełzająca (do kilku procent w skali rocznej), nie powodująca zakłóceń w przebiegu procesów gospodarczych, poddającą się kontroli
- inflacja kroczącą (do kilkunastu procent rocznie), gdy oczekiwania inflacyjne wywołują określone zachowania podmiotów gospodarczych wzmagające ten proces, przy czym zaczyna się ona wymykać kontroli
- inflacja galopująca (powyżej 20%), powodującą narastające zakłócenia w przebiegu procesów gospodarczych, osłabienie systemów motywacyjnych, a w rezultacie zahamowanie wzrostu gospodarczego
- hiperinflacja, gdy natężenie procesów inflacyjnych uniemożliwia racjonalne gospodarowanie z powodu niemożności prowadzenia rachunku ekonomicznego, planowania działań gospodarczych, nieskuteczności systemów motywacyjnych, co prowadzi do anarchizacji życia społecznego
Przyczyny inflacji są różne. Mogą one tkwić w polityce pieniężnej, kredytowej, budżetowej i inwestycyjnej w dysproporcjach gospodarczych, w spadku wartości waluty krajowej w stosunku do walut zagranicznych, we wzroście cen surowców czy paliwa i energii na rynku światowym. Do najważniejszych możemy zaliczyć:
- niezrównoważony budżet państwa (wydatki z budżetu przewyższają wpływy)
- przeinwestowanie gospodarki (nadmierne rozwinięcie procesu inwestycyjnego finansowanego przez państwo)
- ingerencję państwa w politykę emisyjną banku centralnego, co prowadzi w rezultacie do nadmiernej ilości pieniądza.
- wadliwą strukturę gospodarki
- wzrost cen podstawowych surowców energetycznych (powoduje to wzrost kosztów produkcji i wzrostu cen)
- import inflacji (wraz ze wzrostem cen artykułów importowanych przez dany kraj następuje wzrost kosztów produkcji , a co za tym idzie wzrost cen)
- długookresowe dodatnie saldo bilansu handlowego (nadwyżka eksportu nad importem)
- recesją gospodarczą (obniżenie wydajności pracy, a tym samym wzrost kosztów produkcji)
- monopolizację gospodarki (monopoliści wzrost kosztów produkcji mogą przenosić na cenę)
Skutki inflacji ponosi zarówno społeczeństwo, jak i gospodarka narodowa. Negatywne skutki inflacji, zwłaszcza przy inflacji nieprzewidzianej ponoszą;
- ludzie oszczędzający - kiedy trzymają pieniądze w kieszeni lub na rachunku oszczędnościowym płatnym na żądanie,
- banki, które udzielają pożyczek na długie okresy i w momencie wypłaty udzielonych pożyczek pieniądze przy inflacji mają dal banków mniejszą siłę nabywczą,
- ludzie pracujący, którzy w związku z inflacją otrzymują podwyżkę płac popadają w wyższy podatek ,czyli w wyższą kategorię stawek podatkowych,
- emeryci, gdyż indeksacja emerytur, tak jak wzrost płac pracowników nie nadąża za wzrostem cen.
Żródła:
http://liceum.kujon.net/
https://www.youtube.com
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz